Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przygotował projekt ustawy nowelizujący aktualnie obowiązującą ustawę o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego. Uzasadnieniem dla wprowadzenia zmian do tzw. „ustawy deweloperskiej” jest zabezpieczenie interesów nabywców nieruchomości poprzez m.in. utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego.
Czym jest Deweloperski Fundusz Gwarancyjny?
Twórcy projektu ustawy nowelizującej proponują stworzenie systemu zwiększającego bezpieczeństwo konsumentów, którzy nabyli już nieruchomość oraz tych, którzy dopiero zamierzają zainwestować w lokale mieszkalne. Zmiany mają na celu przeniesienie ryzyka biznesowego związanego z rozpoczętą inwestycją na dewelopera. W uzasadnieniu projektu ustawy wskazano m.in., iż: „Do ustalonych w wyniku oceny funkcjonowania ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego celów, jakie powinna realizować zmieniona regulacja, należą: 1. poprawa skuteczności ochrony nabywców lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego; 2. poprawa bezpieczeństwa obrotu prawnego […]”.
W tym celu przewidziano utworzenie Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, funkcjonującego na analogicznych zasadach, jak Turystyczny Fundusz Gwarancyjny. Po dokonaniu wpłaty przez nabywcę lokalu na właściwy rachunek powierniczy, deweloper zobowiązany będzie do odprowadzenia określonej na mocy rozporządzenia do ustawy, składki na poczet Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego. Przedmiotowa składka ustalana będzie przez ministra właściwego do spraw budownictwa, a jej wymiar nie będzie przekraczał 5% (w odniesieniu do otwartego mieszkaniowego rachunku powierniczego) oraz 1% (dla zamkniętego mieszkaniowego rachunku powierniczego). Uiszczenie składki będzie skutkować uruchomieniem kolejnej transzy środków przeznaczonych na realizację kolejnego etapu budowy.
Co to oznacza dla nabywającego lokal?
Wszelkie środki wpłacone do Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego pozostaną w nim także po zakończeniu inwestycji. System ma na celu całościową ochronę nabywców lokali w przypadku ogłoszenia upadłości dewelopera, a nawet banku, który będzie odpowiedzialny za prowadzenie rachunku powierniczego, na który wpłacane są transze środków pieniężnych przez nabywców mieszkań. Obecnie Bankowy Fundusz Gwarancyjny gwarantuje dokonanie zwrotu uiszczonych przez nabywców wpłat do 100.000 euro. Wdrożenie założeń ujętych w projekcie ustawy nowelizującej ustawę deweloperską, pozwoli na pokrycie kosztów upadłości dewelopera i dokonanie zwrotu pełnych wpłat poczynionych przez nabywających lokale.
Sceptycy proponowanych zmian obawiają się znacznej podwyżki cen mieszkań spowodowanych wprowadzeniem dodatkowej składki obciążającej deweloperów. Jednakże eksperci przewidują, iż wzrosty cen nie powinny przekroczyć 0,2% wartości nieruchomości w przypadku korzystania ze środków gromadzonych w zamkniętym mieszkaniowym rachunku powierniczym oraz 1% przy finansowaniu inwestycji z otwartych mieszkaniowych rachunków powierniczych.
Jednakże mimo nieznacznego zwiększenia obciążeń finansowych po stronie zainteresowanych nabyciem nowego lokum, proponowane zmiany należałoby rozpatrywać pozytywnie, jako znaczne wyjście naprzeciw potrzebom zmaksymalizowania ochrony konsumentów. Planowany termin przyjęcia projektu przez radę Ministrów przewidziano na III kwartał 2019 r.
Autor: Anna Socik
Zdjęcie: flickr.com